GEÇMİŞİN GÖLGELERİ GÜN IŞIĞINA ÇIKIYOR “HIZLI VE ÖFKELİ 10 (FAST X)”
Sinema Yazarı/Film Eleştirmeni Efe TEKSOY; aksiyon ve macera türündeki “FAST X”in bilinmeyenlerini, kamera arkasını, çok yönlü araştırarak, Amerika’nın Los Angeles merkezli en çok okunan internet Gazetesi @alaturkaonline için kaleme aldı.
GEÇMİŞTEN GELEN BİR HAYALET
Yirmi yıldan fazladır sinema dünyasında global bir sansasyon yaratan Hızlı ve Öfkeli serisi, beyazperdenin en önemli ve en popüler blockbusterları arasına adını yazdırdı. Universal Pictures, One Race Films, Original Film, Perfect Storm Entertainment, Roth/Kirschenbaum Films yapımı ve serinin onuncu halkası olan Fast X, 340 milyon dolarlık bütçesiyle tüm zamanların en yüksek bütçeli sekizinci filmi. Vizona girdiği ilk hafta sonunda Kuzey Amerika‘da 67.5 milyon dolarlık çıkışla, küresel çapta 319 milyon dolarlık küresel bir rekor açılış yaptı. Fast 9’da uzayda geçen fantastik sahnelerin aksine, bu filmde hikayeyi daha çok gerçekliğe dayandırmayı hedefleyen yönetmen Louis Leterrier sayesinde, Fast X’in tekrardan köklerine döndüğünü söyleyebiliriz. Hikayenin merkezinde yine “Aile Kavramı” yer alıyor ve bu filmde ‘Aile’ kelimesi tam 56 kez geçiyor. Aksiyon ve adrenalin yüklü bu onuncu Hızlı ve Öfkeli filmi, izleyiciyi; Los Angeles, Londra, Roma, Portekiz, Rio de Janeiro ve Antarktika’ya kadar götürerek macera çemberini (her filminde olduğu gibi) yine genişletiyor.
FİLMİN KONUSU
Dom Toretto (Vin Diesel) ve ailesi birçok görevde ve birçok imkansızlıklarda yollarına çıkan tüm düşmanları zekice, cesurca ve hızlı sürüşleriyle yenmişti. Şimdi bugüne kadar karşılarına çıkan en ölümcül ve tehlikeli rakiple karşı karşıyalar: Geçmişin gölgelerinden çıkan, kan davasıyla beslenen ve bu aileyi parçalayıp Dom’un sevdiği her şeyi ve herkesi sonsuza dek yok etmeye kararlı, dehşet verici korkunç bir tehlike.
2011 yılının Hızlı ve Öfkeli 5 filminde Dom ve ekibi, Rio de Janeiro’daki bir köprünün üstünde Brezilyalı uyuşturucu Baronu Hernan Reyes’i ortadan kaldırıp krallığını yok etmişti. Ama bilmedikleri Reyes’in oğlu Dante’nin her şeye tanıklık ettiği ve son 12 yılını Dom’un yaptıklarının bedelini ödemesi için bir plan yaparak geçirdiğiydi.
Oyuncu kadrosunda; Vin Diesel, Michelle Rodriguez, Jason Statham, Tyrese Gibson, Chris “Ludacris” Bridges, Nathalie Emmanuel, Jordana Brewster, Sung Kang, Jason Statham, John Cena, Scott Eastwood, ve Oscar Ödüllü Helen Mirren ile Oscar Ödüllü Charlize Theron bulunuyor. Filmde ayrıca olağanüstü bir yeni oyuncu kadrosu yer alıyor; Jason Momoa, Oscar Ödüllü Brie Larson, Daniela Melchior ve Alan Richtson gibi isimlerin yer aldığı seride, Gal Gadot ve Dwayne Johnson’ın çekirdek kadroya geri döndüğünü görüyoruz. İlaveten, Hollywood’un Altın Çağı‘ndan kalan son yıldızlardan birisi olan Oscar Ödüllü aktris Rita Moreno’da, Dom ve Mia’nın büyükannesi “Abuela Toretto” rolüyle karşımıza çıkıyor. Yönetmenliğini ise; Sihirbazlar Çetesi, Titanların Öfkesi ve The Incredible Hulk gibi yapımlarla tanınan Louis Leterrier üstleniyor.
NEFES KEFEN ARABALAR
Serinin her yeni bölümünde yapımcıların ve uzun zamandır tehlikeli/hızlı sürüş araba süpervizörü olan Dennis McCarthy’nin başlıca yönergesi, Hızlı DNA’sının özünde olan araba kültürünü genişletmek oldu. İzleyicilere cesur, yeni ve benzersiz performans arabalarını sunarken bir yandan da modifiye ya da performans arabaları olsun gerçek klasikleri kucaklamak, 15 yıldız hızlı efsanesinin, otomotiv sinemasının zirvesinde güvenli bir şekilde oturmasını sağladı.
Hızlı ve Öfkeli yapımcıları Tokyo Drift filminden başlayarak, 15 yıldan uzun bir süredir McCarthy’nin bu filmler için özel yapım öne çıkan arabalar yapmasını istedi ve buna Hızlı ve Öfkeli 10 da istisna değildi. McCarthy şunları söylüyor; “Arabaları seviyorsanız bence dünyada bundan daha iyi bir seri yoktur. Bana sevdiğim arabaları yaratma özgürlüğü veren, çalıştığım başka hiçbir proje yok. Her filmde araba sayısını, aksiyonu, parça sayısını ve her şeyin sayısını artırıyoruz.”
Fast and Furious evreninde, arabalar her bir karakterin uzantısıdır. Hızlı ve Öfkeli 10’da da arabalar öncekilerden daha havalı, daha hızlı ve daha güçlü. Filmin özel arabaları arasında:
- Dom Toretto’nun DODGE CHARGER DAYTONA BANSHEE SRT’si, %100 elektrikli konsept arabası. Siyahi güzelin muhteşem hatları ve Dodge soyu McCarthy’nin gözünden kaçmamış ve Dom’un karakterine de kusursuz bir şekilde uyuyor.
- Tess’in 2023 NISSAN Z’si.
- Cipher’ın havalı, teknoloji anlayışı, martı kanatları olan, zarif DeLOREAN prototipine benzersiz bir şekilde uymuş.
- Dante, Harley Davidson’ın en yeni macera motosikleti 2022 PAN AMERICA’yı kullanıyor. Jason Momoa, tutkulu bir motosiklet sürücüsü ve klasik otomobil koleksiyoncusu, tırnak rengini motosikletine uydurdu.
- Roman’ın ya büyük oyna ya da git tutkusu, 7 milyon dolarlık 2022 PAGANI ile temsil edildi.
- Tej’in araba tercihi Amerikan yapımı bir hiper araba,2.75 milyon dolar değerindeki 2023 HENNESSY VENOM F5 COUPE.
- Han’in siyah/bordo 1971 DATSUN 240Z’si Sung Kang’ın klasik araba sevgisiyle uyumlu oldu.
YAPIM TASARIMI
Kahramanlarımız Los Angeles, Londra, Roma, Portekiz, Rio de Janeiro ve Antarktika’ya dağılmışken tecrübeli Hızlı ve Öfkeli yapım tasarımcısı Jan Roelfs ve zanaatkarlardan, heykeltıraşlardan, ressamlardan ve inşaatçılardan oluşan ekibi Londra dışında yer alan film stüdyolarında setleri inşa ettiler. Ayrıca Roma, Turin ve Lizbon’da mevcut binalara ve yapılara kısmi setler yaptılar.
Roelfs, net bir görsel manzara oluşturmak ve her filmin hikayesinin atmosferini ve duygusunu yakalamak düşüncesiyle Hızlı efsanesinin yapım tasarımını sürekli olarak yukarı taşıdı. Hızlı ve Öfkeli 10, Roefls ve ekibinin biraz daha ileri gitmesini gerektirdi.
- Hızlı ve Öfkeli 5’ten olan geçmişe dönüş sahneleri Roefls’ın Rio köprüsünden, gecekondu semtlerinden ve polis merkezinden bazı set tasarımlarını yeniden çekmek için önceki Hızlı arşivlerine dönmesini gerektirdi.
- Toretto arka bahçe seti de Hızlı ve Öfkeli 9’da yer almış. O yüzden Roefls ve inşaat ekibi seti stüdyonun arkasında yeniden inşa etmişler. Ama evin içinde geçen önemli sahnelerde giriş katı, üst katlar ön ve arka verandalar stüdyoda inşa edildi.
- Jordana Brewster gibi bazı oyuncular için Toretto evini görmek zamanda geri gitmek gibi olmuş. Çok fazla araştırma ve serinin arşivleriyle donanımlı olan Kathryn Pyle (The Old Guard, The King’s Man) yönetimindeki set dekorasyon departmanı, evin iç mekanında orijinal öğeleri korurken evde bir ömür süren Toretto anlarına da yer verdi.
SİNEMATOGRAFİ
Yenilikçi kamera çalışması ve ışık tasarımı her zaman Hızlı evreninin önemli bir bölümünü oluşturdu ve seride görevine 7. kez dönen görüntü yönetmeni Stephen F. Windon, her film için yeni kamera teknolojisi ve ışık tekniklerini uyarlamaktan heyecan duydu. Stephen F. Windon çekimlerle ilgili olarak şunları söylüyor; “Tokyo Drift’e ilk başladığımda 17 yıl sonra hala burada bir film daha çekeceğimizi hiç düşünmemiştim. Oldukça dikkat çekiciydi. Bu serinin olağanüstü yanı da her iki üç yılda bir geri geliyorsunuz ve daha fazlasını yapmak için geri gelen aynı büyük gruba katılıyorsunuz. Her zaman hoş bir şeyler yapmanın ve uyum sağlamanın yeni yollarını bulmaya çalışıyoruz. Muhteşem olan Hızlı ve Öfkeli’ye ilk başladığımda 35 mm ile çekmiştik, şimdiyse dijital çekiyoruz.
Kamera işimin büyük çoğunluğu önceden tasarlansa da genelde yeni fikirleri başlatan ilham anları da oluyor.”
ÇEYREK MİL YARIŞI
Modifiye Partisi ve eşlik eden Çeyrek Millik Yarışı, Hızlı ve Öfkeli’nin her bölümünde yer alır ve Hızlı ve Öfkeli 10’un yapımı sırasında yönetmen Louis Leterrier, filmin Rio de Janeiro’daki Modifiye Partisi’ndeki önemli yarış bölümünü başlatmak için özel bir kamera fikri ortaya attı. Hazırlıksız fikirde, dört farklı arabayla ve şoför koltuklarında oyuncuların oturduğu ve sonra aksiyonu başlatmak için vites attıkları sahnenin ardı ardına yapılan çekimleri yer aldı.
Başarmak için Windon, kamera departmanı, set amiri Steve Ellingworth (Hızlı ve Öfkeli 6), şef Peery Evans (Hızlı ve Öfkeli 9), özel efektler Alistair Williams ve ekipleri birlikte elektrikli motorla tek raylı kayar sistem üzerine kurulmuş bir kamera sistemi ve özel bir donanım tasarladılar ve kameranın bu çığır açan sahneyi çekmesi için dört araba üzerinde süzülmesini sağladılar.
KOSTÜM TASARIMI
- Kostüm tasarımcı Sanja Milkovic Hays‘in Vin Diesel ile özel ve nadir ilişkisi var ve karakter evrimini ve serinin gidişatını konuşarak saatler geçiriyorlar.
- Milkovic Hays, erkeklerin modada geleneksel cinsiyet normlarına meydan okumaya başladıklarını ve erkeklerin geleneksel olarak kadınlara atfedilen renklerde ve stillerde kıyafetler giydiklerini görmenin heyecan verici olduğunu düşünüyor. Bu durum özellikle Dante’nin kostümlerinde görülüyor.
- Dante’nin Rio’daki Modifiye partisinde giydiği mor pantolonu ve gömleği Dante’nin araba rengine karar verilmeden yapıldı. Jason Momoa rengi o kadar sevmiş ki yapım ekibi Dante’nin arabasının rengini de kıyafetiyle uyumlu yaptı.
- Milkovic Hays, Dante için başka bir hayvanın derisini giydiği etkisini veren bir piton ceket buldu. Aynı zamanda filmin sonundaki kostümü de bunu yansıttı.
- Brie Larson (daha önce Milkovic Hays’le Kaptan Marvel’da birlikte çalıştı) kostüm tasarımcıyla Tess’in Hızlı ve Öfkeli 10’daki görünümü üzerinde de birlikte çalışmış. Birlikte Tess’in eşsiz stilini yarattılar.
- Milkovic Hayes ve yönetmen Louis Leterrier, Brezilya Modifiye Partisi’nin gardırobunun şehrin kendisi kadar parlak, cesur ve renkli olmasını istedi.
- Modifiye Partisi’nde farklı vücut tiplerinde çok sayıda figüranı giydirmek gerektiği için ekibin kostüm tasarımlarında çeşitlilik sağlaması gerekti.
- Ekip, sahnedeki son dakika değişikliklerini göz önüne alarak herkes için iki farklı kıyafet hazırladı.
- Kostümler için alışverişlerin çoğu çevirim için yapıldı. Özellikle de Kulüp kıyafetleri için, Avrupa’nın diğer yerlerinden satın alındı.
- Ekip, Brezilya Futbol Takımı‘nın tişörtlerini ve diğer Brezilya’dan ilham alan kıyafetleri dahil ederek Brezilya’ya da saygılarını sundu.
MÜZİK
Hızlı ve Öfkeli 10’un müziği için yapımcılar ünlü besteci, birçok enstrüman çalan, kondüktör ve Hızlı ve Öfkeli serisinde görev alan, Yenilmezler Ultron Çağı, Iron Man 3, Thor: Karanlık Dünya, Sihirbazlar Çetesi, Mumya, Crazy Rich Asians ve The Super Mario Kardeşler Filmi gibi 100’ün üzerinde sinema filmi için müzik yapmış Brian Tyler’a başvurdu. Tyler, başından beri Hızlı efsanesinde yer aldı. Bununla ilgili olarak şunları söylüyor; “Hızlı evreni için bir müzik dili yaratma fikri her zaman keyif aldığım bir şey oldu çünkü seride sürekli bir gelişim var ve yarattığım müzik de filmlerle birlikte gelişti. Karakterler ve hikaye daha epik, daha dramatik ve daha duygusal oldu. Bu şekilde bu film sadece görsel anlamda değil ama karakter açısından da gerçekten alışılmışın dışında. Bu müziklerin hepsinin yeni müzikler olarak yer alması ve karakterlerin de eklenmesi film için giderek daha zengin yapı oluşturuyor. Bu bir bestecinin rüyası!”, diyen Tyler, efsane ve karakterler için müzik dilini sürekli genişletmekten keyif aldığını belirtiyor. Ayrıca müzisyen Tyler, Hızlı ve Öfkeli 10’a; hip-hop, bass, hard-core drill, lo-fi, reggaeton, progressive hip-hop, IDM, metal, endüstriyel ve hatta modifiye psy-trance ekleyerek dinamik bir müzik yarattı. Tyler, orkestraya ayrıca koro, analog synth, canlı davullar, 808 davul, sub bas, el perküsyon, gitarlar ve çok daha fazlasının yer aldığı enstrümanlara da yer verdi. Tyler; “Müziksel anlamda bugüne kadar yarattığım en karmaşık müzikti. İzleyicilerin filmde ve albümde dinlemesi için sabırsızlanıyorum! Müzikte çok fazla melodiye ve duyguya yer verdiğimde aksiyon sahnelerinin duygusal etkisi de daha güçlü hissediliyor. Buna muazzam bir orkestra, koro ve hip-hop, elektronik müzik ve ses tasarımını bir araya getiren süper girift prodüksiyonum da ekleniyor.”, diyor.
ÇİZGİ ALTI STAJI
VE GLOBAL YETENEK GELİŞTİRME VE KAYNAŞTIRMA
2021’de başlatılan Universal’in Çizgi Altı Stajı, Global Yetenek Geliştirme ve Kaynaştırma tarafından yürütülüyor. NBCUniversal dünya çapındaki film projelerinin bazılarında seçkin çizgi altı departmanlarında, mentorluk ile iş başında ve iş haricinde staj sunuyor. Sektörde deneyimli zanaatkar ve sanatçı yeteneklere olan talebin artmasıyla birlikte bu yenilikçi ve kapsayıcı deneyim yeni nesil kostüm tasarımcıları, aksesuar ustalarını, kamera operatörlerini, teknisyenleri ve her yapım ekibi için önemli olan birçok görevliyi yetiştiriyor ve yeni yetişen yetenekleri yerel ortaklarla iş birliği yaparak görevlendiriyor.
Mayıs 2022’de NBCUniversal, Londra Belediye Başkanı ve Film London ile gelecek vaat eden yetenekler sağlayacağı ve kamera arkasında çalışma fırsatı sunacağı çığır açan bir ortaklığı duyurdu. Universal ve GTDI, bu yeni iş birliğiyle Hızlı Ve Öfkeli 10’da Birleşik Krallık’ta Çizgi Alı Staj programını başlattı.
Film London’dans Equal Access Network’ten (EAN) altı stajyer, ortaklık tarafından sağlanan maaşlarıyla birlikte yapım boyunca mentorluk aldı. EAN, yeterince temsil edilmeyen topluluklara sinema ve TV sektörüne girişte yardım eden bir Film London programı. Bu iş birliği de seçkin stajyerlerin Belediye Başkanı Yaratıcı Ekran Sektörü Yetenekleri Akademisi’nden mezun olmalarına yardım edecek. Stajyer yerleşimleri arasında Dijital Görüntüleme Teknisyeni, Aksesuarlar, Kostüm Yönetici Asistanı, Kamera ve Yapım departmanları yer alıyor.
2017’de Universal Filmed Entertainment Başkanı Donna Langley tarafından kurulan GTDI, bir film stüdyosundaki ilk çeşitlilik, eşitlik ve kaynaştırma departmanı olmuş. Ticari olarak yönetilen grup, programlar girişimler ve stratejiler oluşturarak DEI’nin Universal Pictures, Focus Features ve DreamWorks Animation’ın iş kültüründe ve içerik yaratımında hem kamera önünde hem de arkasında ön saflarda yer almasını sağlamış.
NBCUniversal’ın DEI’ye olan genel bağlılığının üzerine GTDI, Televizyon ve Yayıncılık kurumlarıyla sinema ve televizyonda etkili olma çabalarıyla ortaklık yaparak, Televizyon ve Yayıncı meslektaşları için hem TV’ye hem de sinemaya etki etme çabalarıyla yeterince temsil edilmeyen yetenekler için film yapım fırsatları yaratmış ve sektör erişimi sağladı.
GTDI, başlangıcından bu yanda canlı aksiyon ve animasyon yazım programlarında, yönetmenlik ve bestecilik girişimleriyle ve çizgi altı stajlarıyla etkileyici ve kapsayıcı bir yetenek havuzu oluşturarak yeteneklerinin %70’ine NBCUniversal içeriklerindeki yapım künyesinde yer verdi.
İyi Seyirler Dilerim
EFE TEKSOY
