İtalya’nın Manzori Dağlarının eteğindeki tek Türk köyü olan Moena’daki köylüler; hiç Türkçe bilmedikleri halde 327 yıldır Türk gibi yaşıyorlar.
Anlatılanlara göre, 2. Viyana kuşatması sonrası, yaralı bir Osmanlı askeri, İtalya’da küçük bir kasabaya sığınır. Ölmek üzere olan bu Yeniçeri askeri, köylüler tarafından yedirilir, içirilir, tedavi edilir. Yeniçeri iyileşince kasaba halkını çok sever, hatta kasabalı bir kıza aşık olur ve buraya yerleşir.
Kasaba halkının ‘Turco’ adını verdiği Osmanlı askeri kısa sürede kasabanın lideri konumuna gelir ve o dönem dukalığın halktan istediği haksız vergilere karşı köyü ayaklandırır, onlara silahlı eğitim verir ve sivil halkın korunmasını sağlar.
Uzun yıllar bu kasabada yaşayan Osmanlı askeri kendisini ve Türk adetlerini bu yörenin insanlarına öyle sevdirirki, ölümünden sonra bile, buranın halkı Türk geleneklerine uygun şekilde yaşamaya devam ederler.
Halk arasında kahraman ilan edilen Yeniçeri askerinin yıllar sonra büstü yapılır ve büstünün de bulunduğu Moena’ya, halk ‘La Turchia’ adını verir.
Sokaklarında Türk bayrakları dalgalanan, Türkiye’yi kitaplardan takip eden Moenalılar (La Turchia), her yıl ağustos ayında, 2 gün süren ‘Moena Türk Festivali’ni (La Festa Della Turchia) düzenliyorlar.
Daha önceleri büyük bir kasabayken göçler sonrası bir köy haline gelir Moena ancak bir Türk gibi yaşamaya devam ederler.
Moenalılar, Türk örf ve adetlerini öyle benimsemiş ki kız istemeye giden aile başlık parası bile veriyor. Bunun adına da ‘töre‘ diyorlar. Köyden dışarıya gelin giderken ‘Alabastia’ adli bir tören düzenleniyor. Bu törende, gelinin dışarıya çıkabilmesi için sultanların izni gerekiyor. İzin toplantısı kız köyden çıkarken yapılıyor. Köyün büyükleri sultan, geri kalanlar ise bir Türk gibi giyiniyor.
327 yıldır etkisinde kaldıkları bir Türk’ün kendilerinde bıraktığı etkileri günümüzde dahi Moenaliların evlerinde bile hala görmek mümkün.
Ahmet Önerbay / Los Angeles
ahmet@alaturkaonline.com
alaturkaonline.com/yazarlar/ahmet-onerbay